Хаама сылдьан анаан- минээн бөһүөлэктэн 3-4 биэрэстэ арҕаа диэки сытар «Дьикти тиит» үүммүт сиригэр тиийдибит. Оҕо эрдэхпитинэ 70-80-ус сылларга наһаа дьиктитик өрө үүнэн тахсыбыт хойуу лабаалардаах, сайын дьикти күөх дьүһүннээх, наһаа үчүгэй көстүүлээх тиити сайылыкпытыгар көһөн баран иһэн дьоммут кердөрбүттэрэ. «Биллээххэ» көһөн барыы буоллар эрэ суол кытыытыгар турар дьикти тииккэ хайаан да тохтоон, алаадьы биэрэн ааһарбыт.
Сайын устата балтараа көстөөх сайылыкпытыттан бородуукталыы атынан да, сатыы да убайбынаан кэлэрбитигэр «Дьикти тииппитигэр» тохтоон, сынньанан сэниэ ылан ааһарбыт. Оҕо сааспыт хараҕар дьиктитик үүммүт тииппит
лабаалара хойуута, дьүһүнэ арыый сырдаан, ураты өҥнөнөн көстөргө дылы буолара. Нэһилиэк дьоно бары дьиктиргээн кэлэн көрөр, эдэр ыччаттар күүлэйдиир, кэлии дьоҥҥо кэпсиир, көрдөрөр буолбуттара.
90-ус сыллартан суол алдьанан, сааскы уу суурайан хоруу буолан айан суолун атын сиринэн оҥорбуттарын кэннэ «Дьикти тииппитин» көрөр түгэммит аччаан, анаан биирдэ эмит барар буолбуппут. Ол саҕана лесник Иван Иннокентьевич Толстоуховтан бу тиит туһунан ыйыппыттарыгар: «Туох дьиктитэ кэлиэй? ыарыылаах, ыарыһах мас буоллаҕа.» — диир этэ.
Уонча сыл анараа өттүгэр дьикти тииппит биир умнаһа тостон түспүтэ. Дьэ онно өйдөөн көрбүппүт сиртэн 1 м үрдүктээх умнаһыттан элбэх да элбэх умнас араастаан эриллэ үүммүттэр, бары үөһэ диэки таласпыттар. Сороҕо суон, сороҕо синньигэс. Саамай суон умнастаах лабаата тостубут. Ол иһин дьикти тииппит барахсан кырдьан, самнайан турдаҕа.
Нэһилиэкпит ытык кырдьаҕаһа , 85 саастаах Константинова Ефросинья Васильевна кэпсиир: » Ити дьикти тиит биһиги оҕо эрдэхпититтэн баар. Арыый кыра этэ, «Биллээххэ» баран иһэн тохтоон ааһар сынньанар, дьиктиргээн көрөр этибит. Тулатыгар мас- от үүммэтэх буолан ыраахтан да көстөрө » — диэн этэн турар.
Ол аата дьикти тииппит 150 — 200 тахса саастаах буолуон сөп курдук. Аны соҕуруу диэки өттүттэн эмиэ саҥа , хойуу лабаа үүнэн тахсыбыта, өссө да үүнэ турарын көрдөрөр . Саҥа үүммүт лабаата эмиэ дьикти күөх өҥнөнөн көстөр. Айылҕабыт барахсан олох араас охсууларын, сыһыанын барытын тулуйан, ис санаатын сирдээҕи дьоҥҥо кэпсии, таайтара турдаҕа…
Марфа Федорова.
Күөрэлээххэ баар дьикти тиит туһунан ким, тугу билэр, суруйуоххутун сөп.