Түүлбэр киирэн сэрэппитэ

Билигин да дөрүн иччилээх түүллэри түһүүбүн, онтум тугу эрэ сэрэтээри көстөр курдуктар. Арыт ону аанньа аахайбакка, буолар  буолбутун эрэ кэннииттэн санааммын сонньуйабын эрэ. Түүл диэн олох эмиэ биир туһунан ситэ үөрэтиллэ, арылла илик кистэлэҥэ буоллаҕа.

Биир дьикти түгэни, баҕар, кэлин манныкка түбэстэххитинэ сэрэтэр сүбэ курдук ылынаарыҥ диэммин сурукка тиспиппиттэн ахтан ылыым.

Түүлбэр киирэн сэрэппитэ

Тоҕо эбитэ буолла, ол түүн олох уум кэлэн быстыбатаҕа. Сүрэҕим ытырбахтаан ылбыта, туран эмп испитим уонна дьэ сарсыарданан нуктаан кылгас бириэмэҕэ эрэ утуйан ылбытым.

Сахабыт сирин дьоно-сэргэтэ олус убаастыыр, сүбэ-ама биэрэр, айылҕаттан айдарыылаах норуот эмчитэ, көрбүөччү, биир дойдулааҕым, эдьиийим тэҥэ күндү киһим Зоя Алексеевна Дуранова иэдээн тахсарын түүлбэр киирэн сэрэтэн турар. Куруутун долгуйа махтанабын эдьиийбэр. Онно мин соҕотох буолбатах этим, элбэх этибит, барыбытын өлөр өлүүттэн куоттаран турар. Ол маннык этэ. Арай түүн үөһүн диэки, хабыс-хараҥаҕа айан суолун устунан дьикти түргэнник айаннаан иһэр эбиппит. Ол иһэн эмискэ көрө биэрбитим, суол хаба ортотунан биир мап-маҥан, уп-уһун ырбаахылаах, ыас хара уһун ыһыллыбыт баттаахтаах дьахтар суолу туораан иһэр эбит. Биһиги нэһиилэ тохтоотубут, массыынабыт дьахтар иннигэр хорус гына түстэ. Дьахтар балачча кэннинэн тура түстэ… Уонна аргыый сыҕарыйан, биһиги диэки хайыста… Арай өйдөөн көрбүтүм Зоя Алексеевна Дуранова эбит. Мин диэки олус кытаанахтык көрөн кэбистэ. «Барыма, тохтоо» диирдии. Онтон наһаа соһуйан, куттанан уһугуннум, чаһыыбын көрбүтүм, куораттыыр кэмим номнуо кэлбит этэ. «Эдьиийим тоҕо көһүннэҕэй, ыалдьыбата ини?» – диэн санаа элэс гынан ылла, ким сэрэйиэй, аны аҕыйах чааһынан оһол күөйэн турбутун…

Сарсыарда этэҥҥэ куораппытын булбуппут. Ити Саҥа дьыл аҕыйах хонук иннигэр этэ. Төннөрбүтүгэр, суоппартан бэйэм тылланан тураммын «Массыына иннигэр олоробун дуо?» – диэбиппин сөбүлэһэн, үөрэ-көтө айаннаатахпыт дии. Арай… чыпчылыйыах бэтэрээ өттүгэр, суоппарбыт хаһыытын кытта, өстүөкүлэ тыаһа өрө ыһылла түстэ, ыһыы-хаһыы, уотунан аһыйар ыарыы, тугу да өйдүүр кыах суох. Тумаҥҥа балыйтаран, турар массыынаҕа сааллыбыт этибит. Оо, онно бары арыый этэҥҥэбитин билэн баран, Айыы таҥараҕа махтаммыппын олох умнуом суоҕа… иккиһин олох олорорбор көҥүл ылбыт курдук санаммытым.

Ол кэнниттэн сытар, сааһыланар кэм уһуннук бэриллибитэ. Айылҕа анаан ыытар дьоно итинник сүдү күүстээх эбиттэр. Түүлгэр кытары көстөн сэрэтэр кыахтаахтар.

Дьэ, бу курдук, күндү ааҕааччым, долгуйан тураммын бу күн сиригэр олохпун саҕалыырбар көмөлөспүт, ииппит төрөппүттэрбэр, олоҕум суолугар көрсүбүт моһоллортон дэхси туоруурбар көмөлөспүт айылҕаттан айдарыылаах үтүө дьоммор, ийэм курдук күндүтүк саныыр тулалыыр Айылҕабар сүгүрүйэн-махтанан тураммын санаабын үллэһинним. Куруутун махталлаах буолуҥ, бар дьонум.

Нина Сутакова

Елена Дьячковская графиката